Antikor Testi Nedir?

Antikor testleri, tıpta serolojik testler olarak da adlandırılan bir grup test olup, önceden var olan durumlar veya aşı, serum gibi uygulamalar nedeniyle oluşan antikorları incelemek için kullanılır. 

Bu mikroorganizmaları bakteri, virüs gibi patojenler tarafından enfeksiyondan sonra tanıyan bağışıklık sistemi, hastalık yenildikten sonra bir süre bu patojenlere karşı oluşturduğu antikorları korur. Buna bağışıklık denir. Dolayısıyla vücutta bir hastalığa karşı antikor olup olmadığının incelenmesi, kişinin o hastalığa karşı bağışıklık geliştirip geliştirmediğinin incelenmesi anlamına gelir. 

Vücuttaki patojenlere karşı uygulanan her hastalık ve aşının sağladığı bağışıklık süresi farklıdır. Antikor testleri gerektiğinde bunları değerlendirmek, daha önce bir hastalık görülüp görülmediğini veya aşıya ihtiyaç olup olmadığını belirlemek için kullanılabilir.

Antikorlar, bağışıklık sisteminin enfeksiyona neden olan mikroorganizmaları yok etmek için ürettiği hücrelerdir. Enfeksiyona neden olan bakteri ve virüsler gibi patojenlerle savaşan antikorlar, vücudun kazanılmış bağışıklığını oluşturur. 

Vücut, her patojene özgü ayrı bir antikor üretir ve bu antikor yalnızca o patojeni korur. Belirli bir mikroorganizmaya karşı antikor gelişimi birden fazla yolla gerçekleştirilebilir. Söz konusu patojenle daha önce temas, bu mikroorganizmanın neden olduğu bir enfeksiyon veya ona karşı aşılama, vücutta antikor üretimine yol açar. 

Aynı zamanda anne karnında olan veya anne sütü ile beslenen bebeklerde annenin antikorları bebeğin kanına geçer. Bu şekilde üretilen antikorların vücutta kalma süresi, mikroorganizmanın türüne ve mutasyonların sıklığına bağlı olarak değişir. 

Suçiçeği, kızamık gibi viral hastalıklara yakalanmış veya aşılarını yaptırmış olanlar ömür boyu bağışıklığa sahipken; Tetanoz aşısının birkaç yılda bir, grip aşısının ise her yıl yenilenmesi gerekir. Bu nedenle aşılama ihtiyacını belirlemek veya daha önce bir hastalığın olup olmadığını belirlemek için serolojik testler kullanılır.

Antikor testi çeşitli şekillerde yapılabilir ve uygun test yöntemi, test edilen antikorun tipine bağlıdır. Bir antikor testi genellikle hastalık için üretilen çeşitli antikor tiplerine bakar. İki yaygın antikor testi türü, hızlı teşhis kitleri ve kan testleri kullanıyor. 

Covid19 pandemisinde taramaları hızlandırmak için üretilen hızlı tanı kitleri, sadece 15 dakikada sonuç veren testlerdir. Ağız veya burun mukozasından veya her ikisinden sürüntü örnekleri kısa sürede sağlık kuruluşunda incelenebilir ve tamamlanabilir. 

Ancak hastalığın ilk birkaç gününde antikor üretimi henüz önemli bir düzeye ulaşmadığından günümüzde yapılan antikor testleri yeterince güvenilir değildir. İkinci test yöntemi ise kişiden alınan kan örneğinin serolojik laboratuvarlarda incelenmesiyle yapılan kan testidir. 

Kan örneğindeki antikor analizi laboratuvar ortamında daha hassas yapıldığından hata oranı daha düşük ve elde edilen sonucun doğruluğu daha yüksektir. Ancak bu testler de 35 günlük daha uzun bir süre gerektirir. Hem hızlı tanı kitleri hem de kan testleri kullanılarak yapılan antikor testleri için herhangi bir hazırlık gerekli değildir. 

Bu testler günün herhangi bir saatinde yapılabilir. Ancak antikor testine ek olarak başka kan testleri de isteniyorsa bu amaçla alınan kan örneklerinin aç karnına verilmesi istenebilir.