Tüm yaş gruplarında görülen anoreksiya yani iştahsızlık, aç olmama durumu olarak tanımlanabilir. İştahsızlık, temel kalori ihtiyacında azalma, besin fobisi ya da besin seçiciliği olarak da tanımlanabilecek bu beslenme davranışı özellikle bebek ve çocuklarda sık görülür.
Yeme davranışındaki bozukluğun nedeni, doğası gereği psikolojik veya fizyolojik olabilir. Anoreksinin nedenini belirlemek, tedavinin ilk adımı olarak kabul edilir. İştahsızlık, yemekten tiksinme, kilo kaybı, vücut kitle indeksinde bozulma, halsizlik, yorgunluk, cilt kuruluğu ve adet görememe gibi belirtilerle karakterizedir. Anoreksinin nedenlerine girmeden önce, anoreksiyanın ne olduğunu iyi anlamak gerekir.
İştahsızlık nedir?
Klinik olarak anoreksiya yani iştahsızlık, günlük besin alımının azalması ile karakterizedir. Hemen hemen herkesin hayatının bir noktasında yaşadığı iştahsızlık, çoğunlukla soğuk algınlığı, mide ve sindirim sorunları, bağırsak ve karaciğer hastalıkları gibi etkenlerden kaynaklanır.
Beslenme bozukluklarından biri olan iştah kaybının birçok hastalığın yanı sıra fizyolojik ya da psikolojik nedenleri de olabilir. Kişinin günlük olarak tükettiğinden daha az kalori tüketmesi, kişinin kendini daha yorgun, bitkin ve depresif hissetmesine neden olan iştah kaybı olarak tanımlanır. Ayrıca vücudun ihtiyacı olan vitamin ve minerallerin beslenme yoluyla yetersiz alınması nedeniyle bağışıklık sistemi zayıflar ve bu nedenle kişi birçok farklı hastalığa kolayca yakalanabilir.
Çocuklarda İştahsızlık Neden Olur?
Çocukluk çağındaki iştah kaybı en sık idrar yolu enfeksiyonlarından ve kulak, burun ve boğazdaki ağrıdan kaynaklanır. Yutma güçlüğüne neden olan hastalıklar, çocuğun yemek yemeyi reddetmesine yol açar. Gastroözofageal reflü gibi sindirim sistemi sorunları da çocuklarda iştah kaybına neden olan faktörler arasında yer alıyor.
Çinko eksikliğinin belirtilerinden biri olan iştahsızlık, çocuklarda sık görülen bir durumdur. Çinko çocuk gelişiminde önemli rol oynadığı için iştahsızlık şikayeti ile doktora başvuran çocuklarda serum çinko düzeyine bakılır.
Çocuklarda fiziksel hastalıkların yanı sıra psikolojik etkenler de iştah kaybına neden olabiliyor. Çocuğun ailesinde ya da sosyal çevresinde var olan sorunlar çocuğun aşırı davranışlar sergilemesine neden olabilir.
Çocuğun beslenmeyi reddetmesi, anneye karşı gösterdiği tepki ve öfkeden kaynaklanabileceği gibi, aileye birey olarak kendini kanıtlama çabasından da kaynaklanabilir. Çocuğa baskıcı bir tavırla reddetmesine rağmen bir parça daha vermek, ağzını açmaya zorlamak, acıktığı zaman değil, anne babanın belirlediği saatte yemeye zorlamak ve oyalayarak dikkatini dağıtmak gibi yöntemler. video izlemek gibi yöntemler kullanmak çocuklarda iştahsızlığın en yaygın nedenleri arasındadır.
Çocuklarda iştahsızlık yemek istemedikleri besinleri yememekle karıştırılmamalıdır. Ayrıca meyve ve kraker gibi atıştırmalıklar yiyecekler ile süt, meyve suları ve gazlı içecekler yemeklerden önce tüketilmemelidir.